Μανιάτες και Σουλιώτες μαζί μετά από 188 χρόνια

«Σουλιώτες και Μανιάτες λιοντάρια ξακουστά
Ως πότε στις σπηλιές σας θα ζείτε σφαλιστά;
(…) Καλλίτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή
παρά σαράντα χρόνους σκλαβιά και φυλακή»
(από τον «Θούριο» τού Ρήγα Φεραίου)

«Το Γένος ποτέ δεν υποτάχθηκε στο Σουλτάνο. Είχε βασιλιά του τον Μαρμαρωμένο βασιλιά Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, φρουρά του τούς Κλέφτες και κάστρα του άπαρτα τη Μάνη, το Σούλι και τα βουνά»
(Θεόδωρος Κολοκοτρώνης)

Μανιάτες και Σουλιώτες ξανά μαζί μετά από 188 χρόνια!
Το Καλοκαίρι τού 1822 στα βουνά και τα χωριά τού Σουλίου, στην Ήπειρο, είχε καταφθάσει ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης με πεντακόσιους Μανιάτες εθελοντές και σκοπό να απεγκλωβίσει τούς ανηλεώς πολιορκημένους ηρωικούς Σουλιώτες. Στη μάχη τής Σπλάντζας ο Κυριακούλης, αδελφός του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και γνωστός πολέμαρχος που είχε «αλωνίσει» μαχόμενος όλη τη χώρα, σκοτώθηκε, όπως και ο επικεφαλής των Τούρκων! Θάφτηκε με τιμές στον κήπο των Ηρώων στο Μεσολόγγι κι έκτοτε σχεδόν αγνοήθηκε…Πριν λίγες μέρες στη Μάνη, με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Ρε(υ)ματιάς – Γκιόναλα και Βιλίων Σουλίου και του εκδοτικού οίκου «Αδούλωτης Μάνης», βρέθηκαν μαζί Σουλιώτες και Μανιάτες και μάλιστα στο Λιμένι, δίπλα στην Αρεόπολη, στην κοιτίδα των Μαυρομιχαλαίων, για να θέσουν νέες γέφυρες φιλίας και αδερφοσύνης.
Η 50μελής αντιπροσωπεία Σουλιωτών έτυχε σπουδαίας υποδοχής και φιλοξενίας από «τους αδερφούς Μανιάτες», το Σάββατο 8 Μαϊου 2010. Ομοβροντίες και μπαλωθιές ξανα-«συντάραξαν» το γραφικό παραθαλάσσιο χωριό που στα χρόνια του 1821 ήταν το επίκεντρο του Ελληνικού Αγώνος! Το τρισάγιο στο οστεοφυλάκιο των Μαυρομιχαλαίων ετέλεσε ο πρωτοσύγγελος τής Ιεράς Μητροπόλεως Μάνης, Αρχιμανδρίτης π.Συμεών Λαμπρινάκος και ακολούθησε σεμνή εκδήλωση σε παρακείμενο αναπαλαιωμένο ιστορικό κτίριο (που θα λειτουργήσει σύντομα σαν ξενοδοχείο), ιδιοκτησίας τής κ.Νίκης Μαυρομιχάλη. Η εκδήλωση περιλάμβανε μικρές ομιλίες για την ιστορική σχέση Μάνης – Σουλίου, από τους Ανδρέα Κάππο και Βασίλη Ζάχο (εκ μέρους του Σουλίου) και Γιώργου Δημακόγιαννη (εκ μέρους της Μάνης), ενώ χαιρέτησαν την εκδήλωση οι Μανιάτες Δημ. Μαυροειδόγγονας, Γ. Ξιφαράς (στρατηγός) και διάβασαν ποιήματά τους ειδικά γραμμένα για την ιστορική σχέση Μάνης-Σουλίου οι Πέτρος Κασιδόκωστας, Ιωάν. Νικητέας και Αντ. Κουτσουλιέρης! Στη συνέχεια έλαβε χώρα η τελετή αδελφοποίησης των εφημερίδων «Ρεματιώτικα Νέα» και «Αδούλωτη Μάνη» που δεσμεύτηκαν να «καλλιεργήσουν από κοινού τον σπόρο τής νέας αδερφοσύνης μεταξύ Σουλιωτών και Μανιατών».«Με βαθύτατο σεβασμό και δέος προσκυνούμε την γενέθλια γη του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη που θυσιάστηκε για τη λευτεριά των Σουλιωτών, εμείς οι απόγονοί τους, 188 χρόνια μετά» έγραψε στο ειδικό βιβλίο Αδελφοποίησης ο Βασίλης Ζάχος, εκ μέρους των Σουλιωτών, και κατέληξε: «Ζήτω οι αθάνατοι Μανιάτες και Σουλιώτες. Ζήτω το αθάνατο Ελληνικό πνεύμα. Ζήτω η αδελφοποίηση των σύγχρονων Σουλιωτών και Μανιατών». Και ο Ανδρέας Κάππος συμπλήρωσε: «Μετά από 188 χρόνια εκφράζουμε τον θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μας προς τους ήρωες συντοπίτες σας Μανιάτες που θυσιάστηκαν στον τόπο μας και μας βοήθησαν στον αγώνα μας για την ελευθερία. Οι αδούλωτοι Σουλιώτες αδελφοποιήθηκαν με την αδούλωτη Μάνη»!
Εκ μέρους των Μανιατών ο π.Συμεών Λαμπρινάκος σημείωσε ότι «μέσα στον ηρωικό τόπο της Μάνης που γέννησε όχι απλά ήρωες αλλά ημίθεους, συναντηθήκαμε σήμερα στο δειλινό της 8ης Μαϊου 2010, οι απόγονοι Εκείνων που έμειναν πρότυπα ηρωισμού και αυτοθυσίας, απόγονοι Σουλιωτών και Μανιατών, δίνοντας υποσχέσεις δεσμών αίματος και συνέχειας σε ό,τι ξεκίνησαν οι Πρόγονοί μας. Με τις ευλογίες του Μητροπολίτου Μάνης κκ. Χρυσοστόμου σάς υποδεχόμαστε και ευγνωμόνως σάς τιμούμε». Και ο Γ. Δημακόγιαννης, τόνισε ότι «μακάρι η Πατρίδα μας να μην ξαναχρειαστεί Μποτσαραίους, Τζαβελαίους και Μαυρομιχαλαίους… Να μην ξαναχρειαστεί την αυτοθυσία τής Σουλιώτισσας του Ζαλόγγου, ούτε και την μαχητικότητα και αυταπάρνηση των Μανιατισσών τού Διρού που με όπλο το δρεπάνι τού θερισμού γονάτισαν τον Ιμπραήμ και τα φουσάτα του, τον Ιούνιο τού 1826»! Και κατέληξε: «μάρτυρες της νέας αδερφοσύνης μας –που σύντομα θα αποδώσει και νέους ευχύμους καρπούς- η βαριά σκιά του Κυριακούλη και των παλληκαριών του. Η σκιά των Αθανάτων. Η πρώτη και τελευταία υπογραφή είναι βαλμένη με το δικό τους αίμα».Στη συγκινητική Μανιατο-Σουλιώτικη εκδήλωση που έκλεισε με ανταλλαγή δώρων και αναμνηστικών, μανιάτικο κέρασμα και φυσικά με τον Εθνικό μας Ύμνο, παρέστησαν απόγονοι όλων των φαρών \ ιστορικών οικογενειών του Σουλίου, πολλοί μαθητές και μαθήτριες που έφτασαν στη Μάνη από τα Σουλιωτοχώρια και απόδημοι Σουλιώτες. Ήταν παρών ο Πρόεδρος του Δημοτικού Διαμερίσματος Αρεοπόλεως Βαγγέλης Τσατσούλης, ο πρόεδρος του Πατριωτικού Συνδέσμου Λακωνίας ιατρός Γιώργος Λουκάκος, ο εκδότης της «Φωνής της Μάνης» Νικόλαος Καλαποθαράκος, ο υποψήφιος Δήμαρχος Μάνης Αντώνης Καλαντώνης κ.ά.Στο Λιμένι βρέθηκαν επίσης Μανιάτες απ’ όλες τις γωνιές της Μάνης, αντιπροσωπεία Λακώνων και Κρητών, ενώ την παράσταση «έκλεψε» το Σώμα Απόδοσης Τιμών τής Μάνης, με ενήλικους Μανιάτες και Μανιάτισσες που ήταν ενδεδυμένοι την παραδοσιακή φορεσιά τού αδούλωτου Τόπου. Το Σώμα αποτελούνταν από τους Καίτη Αντωνάκου – Μπραϊμη, Δήμητρα Δημακόγιαννη – Καστρή, Δημήτρη Σωτηράκο, Νίκο Γιανναρέα, Δημήτρη Μαυροειδόγγονα, Σωτήρη Μιχαλεάκο.

Κ. Κοκκινιώτης

φωτογραφίες: Αδούλωτη Μάνη